Je naam is een programma!

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

Familiebanden en namen in de Bijbel

Op allerlei manier blijven de gebeurtenissen van de Kerstnacht in de weken erna hun plek krijgen in de feesten. Daarvan is Driekoningen op 6 januari de bekendste. 
Maar meteen nadat het geboorteverhaal met Kerstmis geklonken heeft, klopt de wrede werkelijkheid op de deur. Op Tweede Kerstdag horen we hoe Stefanus als eerste wordt ge­stenigd, omdat hij zijn geloof in Jezus niet wil opgeven. En twee dagen later, op 28 december, is het het feest van de ‘Onnozele Kinderen’. Dan wordt herdacht hoe koning Herodes in Betlehem en omstreken driehonderd pasgeboren jongetjes om het leven liet brengen. Zo bang was hij dat een nieuwe koning hem van de troon zou stoten. 

Ambro Bakker zei eens: “Het kerstverhaal vraagt erom dat we niet alleen verwijzen naar het ‘Gloria in excelsis’ van de kerstnacht, maar evengoed naar een beweging als ‘Amnesty International’ of ‘Human Rights Watch’”.

De heilige Familie
Dan komt eind december het Feest van de Heilige Familie.
Dit feest is een relatief jonge feestdag, nog geen honderd jaar oud. Paus Benedictus XV stelde het in 1921 in als kerkelijk feest voor de gehele Kerk in. Dat gebeurde niet om heilshistorische of dogmatisch-theologische redenen, maar om pastorale redenen: uit zorg voor de gezinnen.
In die tijd kwam de industrialisering op. De kerk wilde haar boodschap overbrengen aan de nieuwe arbeidersklasse. Zij constateerde samen met de hele maatschappij, het enorme verschil van de gezinscultuur tussen milieu van de arbeidersklasse en het traditionele burgermilieu dat in relatieve welstand leefde. Deze welstand had op de gezinsbeleving een sterke uitwerking gehad. Voor het eerst waren emotie en affectie de basis gaan vormen van de gezinnen. Wij zijn er ons meestal niet van bewust dat dat daarvóór niet zo was. Zo was het ook in de arbeidersklasse aan het einde van de negentiende eeuw niet het geval. De relatie van kinderen met hun ouders was niet gestoeld op een warme liefdesband. En ook niet in het oude Oosten ten tijde van onze heilige Familie.
Met het instellen van dit feest werd geprobeerd daaraan iets te veranderen.

Een naam met een betekenis
In het Evangelie van vandaag begint de oude Simeon te zingen. Dat doe je als je hart ergens vol van is. "Mijn ogen hebben het heil gezien", zingt Simeon. Het woord "heil" is Jesjua. De naam van het Kind is Jesjua. Heil en redding hebben alles met elkaar te maken. "Mijn ogen hebben Gods redding aanschouwd". Zo klinkt hier de naam die Jezus gegeven is. Naamgeving is in de heilige Schrift van groot belang. Een mens is er pas als hij ook geroepen kan worden. Dan is hij ergens op aan te spreken. Bij name raak je gekend en genoemd. Een kind een hoopvolle naam geven betekent in de Bijbel: dat wensen wij het nieuwe kind toe. Zo zal je heten! Zo zal je worden! Maak je naam maar waar! Er spreekt verwachting uit. Het is je levensprogramma!