Pijnlijke waarheden

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

Woorden die weerstand oproepen

Jezus in de synagoge van Nazaret
Het verhaal over Jezus in de synagoge van Nazaret heeft de kerk in twee delen geknipt. Deze zondag lezen we het tweede deel, vorige week kon je het begin horen. Door zo te knippen, ligt de nadruk voor vandaag op de transformatie die Jezus doormaakt van zoon van een timmerman naar een profeet met een blijde boodschap. Ook ontdekken we op deze manier al aan het begin van het Evangelie van Lucas dat er weerstand is tegen de boodschap van Jezus. Weerstand die levensbedreigend is. De missie van Jezus is niet ongevaarlijk voor Hemzelf. Dat gold net zo voor de profeten die Jezus als voorbeeld aanhaalt, als Hij zijn dorpsgenoten toespreekt.

Synagoge
In de tijd van Jezus was het gebruikelijk dat men op Sabbat, de zevende dag, zich verzamelde in de synagoge. Daar werden gezamenlijk liederen gezongen, maar vooral werd er uit de heilige boekrollen gelezen. Iedere volwassen man mocht het woord nemen om uit te leggen wat hij begreep van deze bijbelwoorden. Jezus neemt hier op een vanzelfsprekende manier aan deel.

Jesaja
Jezus citeert Jesaja en verklaart dat Hijzelf zal uitvoeren wat Jesaja schrijft. Jesaja is één van de grote profeten van het Oude Testament. Hij leefde in Jeruzalem en had waarschijnlijk contact met de koningen tussen 740 en 698 voor Christus. Hij en zijn leerlingen schreven samen aan het bijbelboek Jesaja. In zijn verkondiging legt Jesaja enerzijds de nadruk op het vertrouwen dat wij moeten hebben in God. We moeten niet allemaal verbondjes sluiten met onbetrouwbare mensen, maar erop vertrouwen dat God ons helpen zal. Anderzijds heeft Jesaja felle kritiek op de misstanden in zijn tijd. Vooral het uitbuiten van de armen door de rijken kan op zijn scherpe kritiek rekenen.

Elia en Elisa
Elia en Elisa zijn profeten die we tegenkomen in de boeken I en II Koningen. Elia is vooral bekend van zijn strijd tegen koningin Izebel en de heidense invloeden die zij meebrengt naar het hof. Op een dag gaat Elia naar de echtgenoot van Izebel, Achab, om hem te vertellen dat het drie jaar lang niet zal regenen in het land. Tijdens die drie jaar verblijft Elia bij een weduwe en haar zoon in Sarefat, uitgerekend het gebied waar Izebel vandaan komt. De kruik met olie en de pot met meel van deze weduwe raakt niet leeg, waardoor zij en Elia niet van de honger omkomen. Als de enige zoon van deze weduwe sterft maakt Elia de jongen weer levend.
Elisa is de opvolger van Elia. In de lezing verwijst Jezus naar het feit dat Elisa een melaatse Syriër geneest door hem de opdracht te geven zich te baden in de rivier de Jordaan.
Het verhaal van Elia en de weduwe van Sarefat vindt u in I Koningen 17. Het verhaal van Elisa en Naäman is te lezen in II Koningen 5.