Je huis en je hart open voor Jezus!

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

Een opstandingsverhaal en Allerzielen

Een Evangelie in het klein
Volgens Jean Bastiaens, de schrijver van het boek: ‘Het Woord is mens geworden, commentaren bij de zondagslezingen jaar A, B en C’, is het verhaal van Zacheüs de tollenaar een Evangelie in het klein en daarmee een opstandingsverhaal. Het goede nieuws dat Jezus is komen brengen wordt in zes etappes geïllustreerd in dit verhaal.

De eerste fase is die van het verlangen. Iets, een verlangen is in Zacheüs aangeraakt.
De tweede fase is als Jezus voorbij trekt en met zijn scherpe intuïtie door heeft dat Hij onvermijdelijk te gast moet zijn bij deze man.
De derde fase laat de blijheid van Zacheüs zien, die zich geroepen voelt.
In de vierde fase staat het onbegrip van de omgeving centraal waar de beide mannen zich niets van aan trekken.
In de vijfde fase gaat het om de geloofsdaad waarbij Zacheüs zich tot leven gewekt voelt door Jezus. Zacheüs ziet zichzelf nu anders en gaat zijn leven anders inrichten. Er is sprake van een ommekeer.
In de zesde fase beaamt Zacheüs dat het geen bevlieging betreft maar een diepingrijpende verandering in zijn leven. Hij is zoon van Abraham geworden en een volwaardig lid van de Joodse gemeenschap. Tenslotte zegt Jezus dat het helpen opstaan van Zacheüs precies het doel is waartoe Hij gekomen is: het bekeren van mensen.

Maaltijd
Opvallend aan dit verhaal is bovendien dat het het vertelt over de zoveelste maaltijd van Jezus, waarbij het verbond dat God met zijn volk sluit iedere keer weer wordt bekrachtigd. Denk aan de het verhaal van de vijf broden en twee vissen waar iedereen aan deelneemt, denk aan de maaltijd die Jezus hield met de Emmaüsgangers. Steeds sluit het verhaal van de ontmoeting van God met de mensen met een maaltijd.

Allerheiligen en Allerzielen
Wanneer de natuur in de winter verstilt, en het kerkelijk jaar op het einde loopt, gedenken we in de kerk onze doden. Protestanten doen dit gewoonlijk op de laatste zondag van het kerkelijk jaar. Katholieken doen dit op 2 november met de viering van Allerzielen.

Na de viering van Allerheiligen op 1 november, waarin de kerk alle heiligen die bij God zijn eert, staan een dag later álle overledenen centraal. De beide dagen zijn sterk met elkaar verbonden. De traditie om na Allerheiligen alle gestorvenen in een bijzondere viering te herdenken, stamt uit de tiende eeuw, uit de abdij van Cluny (Frankrijk). In de veertiende eeuw werd deze herdenkingsdag algemeen in de Rooms Katholieke Kerk.

Omdat 2 november in dit weekend valt, vindt u hier een korte toelichting.

Allerzielen, 2 november

Op Allerzielen worden de begraafplaatsen bezocht, men bidt er voor geliefde overledenen, legt bloemen neer en steekt kaarsjes aan. In de kerken worden die avond alle overledenen herdacht, speciaal zij die het afgelopen jaar zijn gestorven. Directe familieleden krijgen meestal een uitnodiging om deze herdenking mee te komen vieren.

Veelal wordt voor elke overledene een lichtje ontstoken aan het licht van de Paaskaars – het Licht van Christus. Dat Licht staat symbool voor de opstanding, de verrijzenis; teken dat het leven sterker is dan de dood; teken dat het licht de duisternis heeft overmeesterd. De namen worden genoemd van die mensen van wie de gemeenschap het voorgaande jaar afscheid heeft moeten nemen. Daarnaast geven veel kerken de mensen bij binnenkomst de gelegenheid de namen van hun dierbaren op te schrijven, zodat ook zij genoemd worden en ook voor hen een lichtje wordt aangestoken. Zij zullen niet vergeten worden!

Wanneer de kerk een eigen begraafplaats heeft, gaat de priester na deze viering met de nabestaanden naar de begraafplaats, waar de graven worden gezegend. Het is een dag van verdriet, maar vooral ook van gebed en van dankbaarheid voor het leven dat met elkaar gedeeld is.

In veel kerken is het de gewoonte om tijdens de uitvaart een kruisje op te hangen op een speciale gedachteniswand, of in de Mariakapel. Deze kruisjes worden dan in of na de viering van Allerzielen aan de familie meegegeven. Meestal krijgt zo’n kruisje thuis een mooie plaats naast de foto van de overledene. Allerzielen helpt rouwenden zo een stapje verder in het verwerken van het verlies van een dierbare.

Allerheiligen, 1 november
De Katholiek Kerk kent vele heiligen. Een aantal heeft een eigen feestdag (de sterfdag van de heilige, de dag van zijn/haar geboorte bij God in de hemel). Omdat het aantal heiligen te groot werd om elke heilige een eigen feestdag te geven, werd er een feestdag ingesteld waarop alle heiligen (ruim 100.000) van de Rooms Katholieke Kerk samen worden vereerd en herdacht. Oorspronkelijk herdacht men op deze dag alleen de martelaren, dat zijn diegenen die vanwege hun geloof ter dood gebracht werden. Vanaf de achtste eeuw werd deze dag voor alle heiligen gevierd. Ook de Anglicaanse Kerk en de Oosters-orthodoxe Kerk vieren dit feest.