Meedoen met God

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

Sacramenten

Het feest van de Doop van de Heer ligt in het verlengde van de Openbaring van de Heer, sluit de tijd van Kerstmis af en vormt de overgang naar de tijd door het jaar.

Johannes doopt Jezus in de rivier de Jordaan. Terwijl hij dat doet, gebeurt er iets bijzonders. De hemel scheurt open, men hoort de stem van de God de Vader en de heilige Geest daalt in een zichtbare gedaante over Jezus neer. Het is een manifestatie van het mysterie van de Heilige Drie-eenheid. 
De doop van de Heer staat ook model voor ons doopsel. In het doopsel dalen wij met Christus af in het water van de dood, waar onze zonden worden afgewassen. En na ons met Hem te hebben ondergedompeld, stijgen wij weer met Hem op uit het water en horen wij − sterk en machtig – de stem van de Vader die zich ook tot ons richt in de diepte van onze harten, en voor ieder van ons een nieuwe naam verkondigt: “Beminde! In wie Ik mijn welbehagen vind”. (Homiletisch Directorium, 137)

Het is goed kinderen af en toe ook iets van woorden en beelden uit de katholieke traditie mee te geven. Deze zondag is dat het woord ‘sacrament’.
In 2011 verscheen een jongeren catechismus, Youcat. In dertien talen tegelijk, werd hij gepresenteerd tijdens de wereldjongerendagen in Madrid. Daarin staat de volgende definitie:
"Sacrament (Latijn: sacramentum = eed op de vlag, meestal als vertaling van het Griekse mysterion = geheimenis) Sacramenten zijn zichtbare tekens van een onzichtbare werkelijkheid, waarin Christenen de helende, verzoenende, nabije, versterkende en liefdewekkende aanwezigheid van God kunnen ervaren, omdat in de Sacramenten de genade van God werkt."

Symbolen

Op de vraag: ‘Waarom zijn er in de erediensten zoveel tekens en symbolen?’ wordt in Youcat geantwoord:

“Met rode rozen, een trouwring, zwarte kleding, graffiti of een aidsspeldje; altijd drukken we een innerlijke werkelijkheid uit door tekenen en die worden ook onmiddellijk begrepen. De mensgeworden God schenkt ons menselijke tekenen, waarin Hij onder ons leeft en werkzaam is: brood en wijn, het water van de doop, de zalving met de heilige Geest.
Ons antwoord op de heilige tekenen van God bestaat uit tekenen van eerbied: knielen, opstaan als we luisteren naar het evangelie, de buiging, onze handen vouwen. En net als bij een bruiloft, versieren we ook de plaats van de goddelijke aanwezigheid met het mooiste wat wij hebben: met bloemen, kaarsen en muziek.”

Een symbool is iets wat je helpt herinneren of iets wat je in een bepaalde stemming helpt komen.
Ter verduidelijking van het woord symbool kan hetvolgende voorbeeld helpen: 
'Je had een lievelingsoma. Toen je klein was, heb je heel vaak bij haar gelogeerd, en dan ging je oma in haar eigen stoel zitten, en jij er vlak bij, en dan las ze je voor. Toen je oma stierf mocht jij haar stoel hebben. En heel vaak als je in die stoel zit, dan denk je weer even aan je oma. Voor jou is die stoel een symbool van je oma: door die stoel denk je vaker terug aan je oma, dan wanneer je die stoel niet had gekregen.'

Initiatiesacrementen

Heilig Doopsel, Eerste Heilige Communie en het Heilig Vormsel zijn zogenaamde ‘initatiesacramenten’. Zij leiden de kinderen binnen in de Katholieke Kerk en voeden het besef van een goddelijke aanwezigheid. En, als gezegd, het kruisteken kan een hulpmiddel zijn om de kinderen op een spoor te zetten:
Vader = Doopsel,
Zoon = Eerste Heilige Communie,
Heilige Geest = Heilig Vormsel.

Meer weten over Sacramenten?
Bij Adveniat verscheen onlangs het boek Je ziet het ene. Herwi Rikhof legt zijn oor te luister bij een Pinksterpreek van Augustinus en formuleert sacramenten als volgt: 'je ziet het ene, je gelooft het andere'. En over dat zien en dat geloven gaat dit boek dat verder reikt dan de taal van theologen. Want Herwi Rikhof heeft zijn verhaal over sacramenten getoetst in de context van parochies. Hij verbindt dat in deze uitgave met beeldende verhalen over bekende liederen uit de rooms-katholieke traditie. Herwi Rikhof is een geboren verteller, heeft een goede pen en toont steeds weer gevoel voor schoonheid en liturgie.
Een aanrader! Meer weten? klik hier.