Lucas vertelt aan Theofilus

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

Lucas de evangelist

Lucas de evangelist

Net als alle andere evangelisten heeft ook Lucas een eigen symbool waaraan je kan zien wie de schrijver van een Evangelie is. Lucas wordt meestal afgebeeld vergezeld door een rund.
Maar soms wordt hij ook afgebeeld als een schilder. Dan is hij aan het werk aan een beeltenis van Maria.

Zijn Evangelie schreef hij tussen 80-100 na Christus. Hij heeft Jezus niet persoonlijk gekend. In zijn Evangelie ligt de nadruk op bekering. Hij roept zijn lezers op te gaan leven zoals Jezus. Na het Evangelie heeft hij ook een boek geschreven over de prille kerk. Dat zijn de Handelingen van de Apostelen. In de Bijbel komt dit boek direct achter de vier Evangeliën aan.

Dit liturgische jaar, dat begon op 1 december met de Eerste zondag van de Advent zullen we voornamelijk uit Lucas' Evangelie lezen.

Theofilus
De naam Theofilus betekent ‘vriend van God.’ Het is mogelijk dat Theofilus een echt bestaand mens is geweest voor wie Lucas zijn Evangelie en later ook zijn Handelingen van de apostelen geschreven heeft. Het zou ook kunnen dat Lucas opzettelijk deze naam gekozen heeft om iedereen aan te spreken die een vriend van God wil zijn.
Lucas begint als enige evangelist zijn blijde boodschap met een zo persoonlijke getuigenis van het doel van zijn Evangelie. Hij doet dat in Romeinse stijl. Wat daar echter wel aan ontbreekt is een introductie van zijn eigen persoon, hij schrijft anoniem, zoals vele bijbelschrijvers die hem voorgingen.

Synagoge
In de tijd van Jezus was het gebruikelijk dat men op Sabbat, de zevende dag, zich verzamelde in de synagoge. Daar werden gezamenlijk liederen gezongen, maar vooral werd er uit de heilige boekrollen gelezen. Iedere volwassen man mocht het woord nemen om uit te leggen wat hij begreep van deze bijbelwoorden. Jezus neemt hier op een vanzelfsprekende manier aan deel.

Jesaja
Jesaja is één van de grote profeten van het Oude Testament. Hij leefde in Jeruzalem en had waarschijnlijk contact met de koningen tussen 740 en 698 voor Christus. Hij en zijn leerlingen schreven samen aan het bijbelboek Jesaja. In zijn verkondiging legt Jesaja enerzijds de nadruk op het vertrouwen dat wij moeten hebben in God. We moeten niet allemaal verbondjes sluiten met onbetrouwbare mensen, maar erop vertrouwen dat God ons helpen zal. Anderzijds heeft Jesaja felle kritiek op de misstanden in zijn tijd. Vooral het uitbuiten van de armen door de rijken kan op zijn scherpe kritiek rekenen.

Jezus in de synagoge van Nazareth
Het verhaal over Jezus in de synagoge van Nazaret heeft de kerk in twee delen geknipt. Deze zondag lezen we het eerste deel, volgende week zullen we het tweede deel lezen. Door het verhaal hier te onderbreken, ligt de nadruk van het Evangelie op de intentie van Jezus om te leven zoals de profeet Jesaja ons dat voorhoudt. Wat er in de Bijbel staat is geen dode letter of vermaak uit een ver verleden, maar een opdracht aan ons vandaag. In het tweede deel van het verhaal zullen we horen dat lang niet iedereen dat wil horen. Jezus roept de woede op van zijn dorpsgenoten.