Wereldmissiedag van de kinderen

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

Papoea-Nieuw-Guinea: Bedreigde schepping

Missio en Wereldmissiedag van de kinderen
Missio is het katholieke solidariteitsfonds van de wereldkerk. Missio Nederland is onderdeel van de internationale Pauselijke Missiewerken en steunt wereldwijd kinderen in nood, het pastorale werk van parochies en bisdommen en de opleiding van priesters, diakens, pastorale werkers en catechisten.
Dit jaar schenkt Missio aandacht aan de katholieke kerk in Papoea-Nieuw-Guineea. Wereldmissiedag van de kinderen heeft als motto: kinderen helpen kinderen. Het doel is kinderen ervan bewust maken dat zij zelf iets kunnen bijdragen aan een betere wereld. Dat is niet alleen iets voor volwassenen of rijke mensen. Alle kinderen ter wereld in de katholieke kerk zamelen geld in, ook de zogenaamd arme kinderen in Afrika, Azië en Oceanië. Het gaat niet om de hoeveelheid die je geeft, maar om de intentie: vanuit je hart iets voor anderen over hebben. Dat is solidariteit. Iedereen kan meedoen.

Missio zet zich in voor Papoea-Nieuw-Guinea
Witte stranden, helder water, palmbomen en een strakblauwe hemel: het gedroomde paradijs in de Stille Zuidzee. Maar op de vele eilanden is het verre van paradijselijk, zoals op de Carterets en Bougainville. Beide eilanden behoren tot Papoea-Nieuw-Guinea.

De klimaatverandering heeft grote gevolgen voor de inwoners van de Carteret Eilanden: hun land zal langzaam maar zeker in zee verdwijnen. Zo’n honderd mensen moesten al gedwongen verhuizen naar het grotere eiland Bougainville. In de media werden zij de eerste klimaatvluchtelingen ter wereld genoemd. Maar dat heeft de inwoners niet geholpen. De katholieke kerk helpt wel. Zij schonk land in Tinputz op Bougainville waar de nieuwkomers zich kunnen vestigen.

Het zijn met name vrouwen die een leidende rol op zich nemen om de problemen op de eilanden het hoofd te bieden. Dat is niet vanzelfsprekend in een door mannen gedomineerde cultuur, waar geweld tegen vrouwen veel voorkomt. Maar Ursula Rakova en Helen Hakena zijn een voorbeeld voor andere vrouwen.

Carterets: Ursula Rakova
Ursula Rakova is woordvoerster van de 2.700 inwoners van de Carteret Eilanden, een atol op 86 kilometer ten noordoosten van Bougainville. De eilanden liggen slechts 1,2 meter boven de zeespiegel en zijn gedoemd in zee te verdwijnen. Nu al vernietigt het zoute water planten en gewassen. Om het binnendringen van het zoute water te vertragen en de mensen zo lang mogelijk hun thuisland te laten behouden, planten jonge mensen mangroven die het land stabiliseren. Rakova organiseert workshops om jongeren op te leiden tot ‘mangroven rangers’. De mangroven kunnen de ondergang van het eiland niet tegenhouden. Maar ze kunnen de eilandgemeenschap wel tijd geven om de gedwongen verhuizingen te organiseren. Daartoe heeft Ursula Rakova een organisatie opgericht: ‘Tulele Peisa’, wat betekent ‘wij zeilen alleen op de golven’.

Bougainville: Helen Hakena
Vrouwen in Papoea-Nieuw-Guinea verrichten het grootste deel van het werk. Maar van de beslissingen in de familie en de gemeenschap worden zij meestal uitgesloten. Desondanks zijn er enkele vrouwen die het gelukt is hun stem te laten horen. De president van de katholieke vrouwengemeenschap, Helen Hakena, is een van hen. Hakena is een voorvechter voor vrede en vrouwenrechten in Bougainville. Samen met andere vrouwen heeft ze bijgedragen tot pacificatie van de burgeroorlog (1988-1998). In de tijd van de burgeroorlog werden vrouwen verkracht, hun echtgenoten voor hun ogen vermoord. Daar komt Hakena’s motivatie vandaan om vrouwen te helpen. Ze wil niet dat er nog vrouwen zo lijden, zoals zij en andere vrouwen hebben geleden. In 1992 richtte Helen Hakena samen met een groep vrouwen een organisatie op, met als motto ‘Vrouwen weven Bougainville tezamen’.

Bij de poster
Helen Hakena staat op het strand bij haar huis. De dode bomen zijn er getuige van dat hier ooit land was. Helen Hakena is een van bekendste vrouwenactivisten en vredestichters in Oceanië. De op haar jurk afgebeelde paradijsvogel is het symbool van Papoea-Nieuw-Guinea.

Bij de lezingen
Het evangelie van deze zondag is erg moeilijk voor kinderen, met name het eerste gedeelte. U zou er ook voor kunnen kiezen het accent op de eerste lezing te leggen, die zeer goed past bij het bewaren van de schepping en de veranderingen van het klimaat waar de mensen op de eilanden in de Stille Zuidzee mee te maken hebben.

Meer informatie en materialen: www.missio.nl en www.missiokids.nl