Weg met dat rugzakje!

Achtergrond

Hier is informatie te vinden over de context van de lezing of de plaats en tijd in het kerkelijk jaar. Ook kan hier informatie over feesten, personen, gedenkdagen en gebruiken gevonden worden. 

Omgaan met geld en bezit

We zijn nog steeds aan het luisteren naar Jezus die de Bergrede uitspreekt. De Bergrede is een lange reeks lessen van Jezus gericht tot zijn leerlingen. Het zijn lessen voor de 'inner circle', niet voor het volk. Daaruit kan je de conclusie trekken dat de radicaliteit van de Bergrede is bedoeld voor hen die echt Jezus willen volgen. Dat is heel belangrijk om in de uitleg voor ogen te houden.
Door deze lessen te situeren op een berg laat Matteüs ons denken aan Mozes, die de Tora ontving voor het volk Israël op een berg in de woestijn. Jezus wijst de Tora dus niet af, zegt niet dat de Tora achterhaald is, maar gaat een stap verder. Hij borduurt voort op de traditie en wijst ons op de bedoeling van de Tora, die veel verder gaat dan louter gehoorzamen aan regels.

Geen zorgen voor de dag van morgen
‘Maak je niet bezorgd’ roept bij ons al gauw verzet op. We zijn geneigd te zeggen of te denken: ‘Makkelijk praten is dat, maar doe het maar eens werkelijk.’ Dat is overigens kenmerkend voor veel uitspraken van Jezus in de Bergrede. Makkelijk praten dat je je geen zorgen hoeft te maken over je eten en je drinken, maar we moeten toch echt boodschappen doen willen we vanavond kunnen eten. Dat is waar. En dat geldt nog meer voor mensen die minder hebben dan wij. Toch heeft Jezus ook een punt als Hij ons erop wijst dat we in de regel veel te veel energie steken in het zorgen voor onszelf en te weinig in het werken aan het Koninkrijk der hemelen, aan gerechtigheid en aan aandacht voor de ander.

De mammon
De mammon is een Aramees of Hebreeuws woord dat uitdrukt dat je geld en goederen op een voetstuk hebt gezet. Je zou kunnen zeggen: het is een verpersoonlijking van het geld. Je gaat er mee om alsof het een godheid is. In sommige bijbelvertalingen staat 'de geldduivel'.
‘Men kan niet tegelijk God en de mammon dienen’ is in onze taal een staande uitdrukking geworden die zegt dat het geloof in God in strijd is met het vergoddelijken van geld en bezit. De uitdrukking ‘Men kan niet twee heren dienen’ heeft hier direct mee te maken en wordt door Jezus heel goed uitgelegd.
In de Disneywereld is Dagobert Duck de perfecte illustratie van wat er met iemand gebeurt die zich helemaal op het geld stort.

Salomo
Koning Salomo was de zoon van koning David. Hij was de rijkste en succesvolste van alle koningen die Israël ooit gehad heeft. Hij is beroemd om zijn wijsheid, maar hij was ook de koning die leefde in grote pracht en praal. Er wordt van hem verteld dat hij een grote paardenstal had en een harem met veel vrouwen, zelfs vrouwen uit het buitenland. Twee zaken waartegen de profeten steeds gewaarschuwd hadden. Zeker tegen het einde van zijn regeringsperiode was hij niet meer de bescheiden en nederige koning die God ooit bad om wijsheid.